16/01/2020 Melati

17 januari 2020 - Samarinda, Indonesië

Dinsdag heb ik het niet gehaald om mee te gaan naar de lecture over malaria, helaas. Van mijn vrienden hoor ik dat deze lecture over tropische ziekten wel interessant was, maar onmogelijk snel ging. Net als alles wat dr. Carta doet eigenlijk. Binnen 5 seconden voert hij de auscultatie van longen, hart en buik uit. Als je met je ogen knippert heb je het gemist. Op een patiëntenkamer staan 4 bedden. Binnen 2 minuten heeft hij alle patiënten gezien. Over efficiënte ochtendvisite gesproken. Gelukkig voel ik me 's avonds wel wat beter. Woensdag is het dan zover, mijn eerste echte dagje in het ziekenhuis. Het ziekenhuis is hier verdeeld in verschillende gebouwen waar de verschillende afdelingen in ondergebracht zijn.. Deze zijn met overdekte buitengangen met elkaar verbonden. Aan weerszijden van de gangen lopen een soort van beekjes waardoor water weg kan. Deze staan nu dus flink onderwater, waardoor er ook minikrokodilletjes en krabbetjes te spotten zijn in het ziekenhuis. Jippie.

Dr. Carta is weer eens fashionably late, en bespreekt met ons met dezelfde efficiëntie als met het ausculteren het rapport over de malariapatiënt die we vorige week gezien hebben. Omdat ik er nu bij zit spreken we ons reisje naar de Maratua en Derawan eilanden nog maar eens door, en moet ook ik alle filmpjes bekijken over hoe geweldig je hier kunt snorkelen. Dan moet hij er weer vandoor. Ik vind het niet heel erg, ik voel me nog niet top en de wc is ook hier een gat in de grond. Bij de apotheek scoor ik nieuwe diclofenac's, die je hier lekker zonder recept kunt krijgen. We gaan naar de bioscoop, de film dr. Dolittle draait. Naar de bioscoop gaan kost hier 2,40.

Vervolgens besluiten we dat het tijd is om ook wat muziek toe te voegen aan de foto's die we voor onze album release gemaakt hebben. We kopen een ukulele bij het winkelcentrum. De weg hier naartoe is opnieuw een soort parcour door het water dat overal ligt, en ik ben blij dat ik mijn slippers aangedaan heb. 's Avonds willen we uiteten gaan bij 'bon café', maar door het water kan onze taxichauffeur ons daar helaas niet naartoe brengen. Aangezien we al praktisch bij Eat Boss voor de deur staan gaan we hier nog maar een keer eten :)

Op donderdag staat op de planning om met dr. Sinta mee te kijken. Ze is een van de gastro-enterologen in het AWS. Hier doen we mee met de endoscopieën en gastroscopieën. Een mevrouw ondergaat een endoscopie vanwege obstipatie. De maag varices worden hier behandeld met histoacryl injecties, terwijl de oesofageale varices behandeld worden met bandligatie. Octreotide is hier niet oraal beschikbaar, daarom wordt propanolol gegeven. Hierna gaan we met haar over de afdeling. Hier zie ik dingen die ik nog nooit gezien heb. Door hepatitis B kun je heftige leverontstekingen krijgen. Dr. Sinta vertelt dat het eigenlijk de bedoeling is om hepatitis B patiënten op te volgen, aangezien zij een risico lopen op HCC, een vorm van leverkanker. Dit gebeurt echter in de praktijk niet tot nauwelijks, ze verliezen patiënten uit het oog. Er is ook geen screeningsprogramma voor hepatitis B. Sinds kort is dat wel voor zwangere vrouwen, omdat de belangrijkste manier van transmissie van moeder op kind is. Dit is een goede ontwikkeling, maar nog geen oplossing van de vele patiënten die zij heeft, die door hepatitis B een HCC, levercirrhose en eindstadium leverziekte hebben. Deze mensen hebben levers die je letterlijk ziét zitten, exantheem op de handen, zijn zo geel als de nasi kuning, hebben spider naevi, soms oedemen en met wat pech ook nog splenomegalie (die je dan ook weer heel goed voelt zitten). Ter illustratie; in Nederland hebben we een test om de lever te voelen. Hierbij leg je je vingers parallel aan de rechter ribbenboog en voel je steeds dieper terwijl de patiënt rustig in- en uitademt. Daarna ademt de patiënt diep en en verplaats je je vingers onder de ribbenboog. Met heel veel geluk voel je dan een weeïge structuur je vingers aantikken; de lever. Is mij nog nooit gebeurt. 

Hier heb je dat dus niet nodig. Ook heeft een patiënt een suizend geluid bij auscultatie: blijkbaar drukt de kanker op een bloedvat, waardoor hier veel en zeer duidelijk hoorbare turbulentie in ontstaan is. Ze vertelt over een van haar patiëntjes, een meisje dat in de melati ward ligt. Melati betekent Jasmijn en dit is hier de kinderafdeling. Hier zullen we morgen heen gaan.

In de middag gaan we weer lekker bakken en 's avonds durf ik weer bij een van de eettentjes naar binnen te stappen waarvan je al salmonella krijgt als je er naar kijkt. Dit gaat gelukkig goed, en is nog lekker ook! Alles staat nog steeds onder water, maar omdat het weer nu wat bijgetrokken is zie je kinderen die op straat in het water spelen alsof het een zwembad is. Eigenlijk is de wereld ook een groot zwembad nu natuurlijk, vanuit het oogpunt van een 8-jarige.

Op vrijdag wil dr. Sinta graag om 15:00 bij de poli afspreken. Hier aangekomen moeten we zoals vaak nog even wachten. Dr. Sinta wordt wel op de hoogte gesteld; 'er zijn drie blanken voor je'. Om 16:00 instrueert ze ons om ergens anders te gaan wachten. Rond half 5 begint het dan toch echt. Een meneer krijgt een Fibroscan, die de stijfheid van de lever meet; voor deze meneer gelukkig goed. Ik ben redelijk verbaasd dat ze deze techniek hier hebben, aangezien ik dit een jaar geleden in het MUMC gezien heb en dit toen als behoorlijk nieuw en innovatief bestempeld werd.

Vervolgens staat een van haar HCC patiënten met ascites op voor een punctie. Echogeleid zoekt ze de punctieplek op en brengt een drain in. Als ik haar een 'steriel veld' zie maken hiervoor houd ik mijn adem wel even in. Ze gebruikt hiervoor de verpakking van haar steriele handschoenen, met een gaatje erin gemaakt. Iedere OK-pleeg uit Nederland zou hier gillend gek worden. Dr. Sinta weet ook dat het er bij ons anders aan toe gaat, maar ze hebben niks anders. Ook het afhechten van de drain die achtergelaten wordt gebeurt op een bijzondere manier; ze steekt een holle naald door de huid en haalt hier vervolgens een hechtdraad doorheen. Dit omdat ze hier geen kant-en-klare naalden met voerdraad eraan heeft zoals in NL. Wat er uit de drain komt is behoorlijk bloederig, dit omdat de HCC al uitgezaaid is naar het buikvlies, waar het haemorrhagisch is geworden. Dit komt in de ascites terecht, vervolgens, en maakt ook dat deze vorm zo moeilijk te behandelen is met diuretica. Deze punctie is niet zonder gevaar, aangezien de kans bestaat een darm te perforeren.

Hierna neemt ze ons mee naar haar patiëntje in de Melati ward. Dit is een bijzondere casus, waarvan alleen een enkel case report te vinden is in India. Het meisje heeft onverklaarbare bloedingen; uit haar oren, traanbuizen, neus, maag, etc. Het gekke is dat al haar bloedwaardes goed zijn, dus dat deze haar verhoogde bloedingsneiging niet verklaren. Ze heeft een envelop geld bij zich, en legt uit dat het ziekenhuis zelf moet betalen voor een groot deel van de bloedtesten, omdat niet alles vergoed wordt vanuit de verzekering voor dit meisje. Het meisje is ontzettend lief, en we benaderen haar voorzichtig zonder haar aan te raken, aangezien ze een heel groot risico loopt op infecties. Ik krijg een zelfgeknutselde badge van haar, en neem me voor om deze op mijn jas te maken, in de hoop dat ik haar nog eens tegen ga komen. 

Al met al een hoop mensen gezien de afgelopen dagen die niet lang meer te gaan hebben. Ongelooflijk hoe in Nederland toegang tot gezondheidszorg zo makkelijk is, en mensen hier pas bij een arts terechtkomen nadat ze 'toch wel een rare bobbel voelen rechts in de buik'. Wel zijn de mensen ontzettend bang om ziek te worden; overal lopen ze met mondkapjes, en je kunt zelfs hele hippe kopen in het knalroze of met Gucci of Fila erop. Deels doen mensen dit ook bij een verkoudheid om anderen te beschermen. Zo'n dun mondkapje haalt trouwens weinig uit tegen bijvoorbeeld tuberculose.

Het systeem zit hier ook wat anders in elkaar ben ik achter gekomen. Na 5 jaar geneeskunde (3 jaar bachelor, 2 jaar master) ben je hier huisarts. Als ik vertel wat je in Nederland moet doen om welke specialist dan ook te worden, vraagt dr. Sinta lachend: then why you want to be a doctor? It's so hard. In Indonesië is er een landelijk examen om binnen te komen voor de geneeskunde opleiding. Dit zou volgens haar niet moeilijk zijn, maar toch zijn er altijd een paar plekken gereserveerd voor mensen die het examen niet halen, maar wel een plek kunnen kopen. Hierdoor kun je als je genoeg geld hebt dus altijd dokter worden. Verder wordt ze regelmatig belaagd door mensen die een handtekening van haar willen: dit zijn farmaceuten, of eigenlijk de pharmaceutical salesmen, wiens werk het is om reclame te maken voor bepaalde merken van medicijnen, artsen er weer even aan te herinneren dat dat merk bestaat. Vervolgens tekent dr. Santi als bewijs dat ze haar eraan herinnerd hebben. Deze mensen zitten haar dan in grote groepen na de poli op te wachten. Bijzonder is het wel. Ook is Diabetes hier een groot probleem. Het zoete eten en vooral drinken is zo onderdeel van de cultuur hier, het lijkt onmogelijk om hier wat aan te veranderen. Betekent niet dat ik daar niet sterk de drang toe voel, als ik in de wachtkamer van dr. Santi tussen de diabetes-tenen zit. Ook kom ik zelf als gevolg van dit alles waarschijnlijk verslaafd aan suiker en borderline-diabetes terug, want er is geen ontkomen aan. 

P.s. Harry heeft inmiddels voor Bram gekozen en bivakkeert nu onder zijn bed. Ik heb er vrede mee.